โรคหลอดเลือดสมองเป็นสาเหตุอันดับสองของการเสียชีวิตและความพิการทั่วโลก และยังคงเป็นปัญหาสำคัญในประเทศกำลังพัฒนา สำหรับประเทศไทยโรคหลอดเลือดสมองเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับหนึ่งในเพศชายและอันดับสามในเพศหญิง ซึ่งส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยและครอบครัวมีรายงานผลการศึกษาที่พบว่าหากผู้ป่วยได้รับการฟื้นฟูสมรรถภาพโดยทีมสหวิชาชีพทำให้ผู้ป่วยมีความสามารถช่วยเหลือตนเองเพิ่มมากขึ้น ลดภาวะวิตกกังวลและซึมเศร้า รวมทั้งมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ผู้ป่วยกลุ่มนี้จึงควรได้รับการฟื้นฟูสมรรถภาพที่ต่อเนื่อง จากสถิติผู้ป่วยของงานกายภาพบำบัดโรงพยาบาลละหานทรายในปีงบประมาณ 2562 พบว่าการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายภาพบำบัดในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะเรื้อรังยังมีจำนวนน้อย และมักพบผู้ป่วยในชุมชนที่มีภาวะแทรกซ้อนหรืออยู่ในระยะที่เหมาะสมต่อการฟื้นฟูสมรรถภาพไม่สามารถเข้าถึงบริการทางกายภาพบำบัด
เพื่อศึกษาข้อมูลของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะเรื้อรังที่ได้รับการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายภาพบำบัด และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเข้าถึงบริการทางกายภาพบำบัด
การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบย้อนหลัง โดยศึกษาข้อมูลของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะเรื้อรังที่มีอายุมากกว่า 35 ปี ที่อาศัยอยู่ในเขตอำเภอละหานทรายและเข้ารับการรักษาแบบผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาลละหานทราย ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2561 ถึง 30 กันยายน 2562 จากเวชระเบียนอิเล็คโทรนิคของโรงพยาบาล เก็บข้อมูลทั่วไป ข้อมูลเกี่ยวกับโรคและการรักษา ข้อมูลการตรวจร่างกาย และข้อมูลการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายภาพบำบัดโดยใช้สถิติเชิงพรรณาในการวิเคราะห์ข้อมูล เปรียบเทียบข้อมูลระหว่างกลุ่มที่ได้รับและไม่ได้รับการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายภาพบำบัดโดยใช้ chi-square หรือ Mann-Whithney U test และหาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเข้าถึงบริการทางกายภาพบำบัดโดยใช้ multivariate analysis
ผู้ป่วยที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองระยะเรื้อรังซึ่งเข้ารับบริการในแผนกผู้ป่วยนอกทั้งหมดจำนวน 252 ราย ร้อยละ 62 ได้รับการวินิจฉัยโรคเป็น Ischemic stroke ร้อยละ 12 ของผู้ป่วยเสียชีวิต ร้อยละ 41 ของผู้ป่วยไม่ถูกส่งปรึกษานักกายภาพบำบัด มีเพียงร้อยละ 19 ที่ถูกส่งปรึกษานักกายภาพบำบัด และเข้าถึงบริการทางกายภาพบำบัดอย่างต่อเนื่องตามโปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพเพียงร้อยละ 10 ส่วนปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเข้าถึงบริการทางกายภาพบำบัดได้แก่ เพศ ที่อยู่อาศัย สถานะการจำหน่าย การวินิจฉัยโรค ความบกพร่องของร่างกาย ภาวะแทรกซ้อน ซึ่งเมื่อเปรียบเทียบข้อมูลระหว่างกลุ่มที่ได้รับและไม่ได้รับการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายภาพบำบัดนั้นมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p-value < 0.05)
พัฒนาระบบการรับปรึกษาของนักกายภาพบำบัดเพื่อเพิ่มจำนวนผู้ป่วยให้เข้าถึงบริการทางกายภาพบำบัดตั้งแต่ในระยะเฉียบพลัน รวมไปถึงการพัฒนาความพร้อม ศักยภาพของบุคลากร และพื้นที่ให้บริการเพื่อรองรับการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายภาพบำบัดแก่ผู้ป่วย การให้ข้อมูลที่เพียงพอแก่ผู้ป่วยและญาติถึงความสำคัญของการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายภาพบำบัด การมาติดตามการรักษาอย่างต่อเนื่อง และการบูรณาการร่วมกันกับเครือข่ายสุขภาพในชุมชน
ในการปฏิบัติงานดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะเรื้อรังจำเป็นต้องมีทีมสหวิชาชีพ หากขาดทีมแล้วนั่นหมายความว่าพื้นที่ที่รับผิดชอบจะมีแนวโน้มของจำนวนคนพิการที่เพิ่มขึ้น คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยไม่ค่อยดี ทุกวิชาชีพในทีมล้วนมีความสำคัญต่อผู้ป่วย หากขาดไปหนึ่งวิชาชีพก็ไม่ต่างอะไรกับพยาธิสภาพของโรค และความบกพร่องที่เหลืออยู่ในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะเรื้อรัง
ความสามัคคีร่วมกันทำงานเป็นทีม เป็นหัวใจของการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะเรื้อรัง ซึ่งทำให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลแบบองค์รวมครอบคลุมในทุกๆ มิติ ไม่ว่าจะเป็น ส่งเสริม ป้องกัน รักษา ฟื้นฟู ซึ่งทุกคนในทีมสหวิชาชีพมีความถนัดเรื่องใดในแต่ละมิติก็ช่วยเติมเต็มให้ผู้ป่วยรวมถึงการร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในการดูแลผู้ป่วยไปด้วยกันผลลัพธ์คือคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยและครอบครัว
การสนับสนุนเชิงนโยบาย พอใจ สนับสนุนงบประมาณ พอใจ ให้คำปรึกษา พอใจ จัดอบรมให้ความรู้ในหน่วยงาน พอใจ ส่งไปอบรมเพิ่มความรู้นอกหน่วยงาน พอใจ การสนับสนุนอื่นๆ ระบุ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด/เขตสุขภาพ ระดับการสนับสนุนอื่นๆ พอใจ
การเข้าถึงบริการทางกายภาพบำบัด โรคหลอดเลือดสมองระยะเรื้อรัง
ไม่เป็น
ไม่เคย
ไม่เคย
ไม่เคย